|
W S***322;owniku j***281;zyka polskiego czytamy, ***380;e okrucie***324;stwo to sk***322;onno***347;***263; do zn***281;cania si***281;, pastwienia nad kim***347;; bezlitosno***347;***263;. Janusz Tazbir powy***380;sz***261; definicj***281; rozwin***261;***322; ***8212; okre***347;li***322; okrucie***324;stwo jako zn***281;canie si***281; nad ***380;yw***261; istot***261; uzale***380;nion***261;, tj. zadawanie jej b***243;lu w celu wymierzenia kary, wywarcia zemsty, odstraszenia innych, ukazania w***322;adzy, wzgl***281;dnie dla zaspokojenia w***322;asnych sadystycznych zap***281;d***243;w.
Poj***281;cie okrucie***324;stwa w epoce o***347;wiecenia, cho***263; zawile, wyja***347;ni***322; wsp***243;***322;czesny omawianemu okresowi polski publicysta Franciszek Salezy Jezierski (1741***8211;1791), wed***322;ug kt***243;rego okrucie***324;stwo jest to ucisk wsp***243;lnego sobie jestestwa, maj***261;c uczestnictwo w swojej naturze podobnego czucia. Dzie***322;a okrutne przemieniaj***261; okrutnika w poczwar***281;, wyzuwaj***261;c go z tego uczucia, kt***243;remu by podlega***322;, gdyby przyczyn jego na sobie by do***347;wiadczy***322;.
We wsp***243;***322;czesnym rozumieniu oznacza to, i***380; okrucie***324;stwo jest zn***281;caniem si***281; nad bli***378;nim, kt***243;re dostarcza krzywdz***261;cemu satysfakcji, jakiej nie odczuwa***322;by, gdyby sam nie podlega***322; podobnemu traktowaniu. Tak***261; definicj***281; mo***380;na ***347;ci***347;le po***322;***261;czy***263; z tch***243;rzostwem, kt***243;re ju***380; od staro***380;ytno***347;ci by***322;o zestawiane z okrucie***324;stwem. Opini***281; t***281; uzasadnia***322; w XVI w. Michel de Montaigne w osobnym rozdziale swego dzie***322;a Pr***243;by. Ksi***281;ga druga, kt***243;ry zatytu***322;owa***322; Tch***243;rzostwo matka okrucie***324;stwa.
Franciszek Karpi***324;ski opisuj***261;cy krymina***322;y magnat***243;w na ziemiach Rzeczypospolitej do swego katalogu okrutnik***243;w w***322;***261;czy***322; Tomasza Czapskiego, pisa***322; o nim, i***380; tak by***322; okrutny, ***380;e tych, kt***243;rych nie lubi***322; albo winnymi sobie os***261;dzi***322;, w beczk***281; nabit***261; brantlami [gwo***378;d***378;mi ***380;elaznymi do przybijania desek ***8212; M.B.] sadza***322; i takie beczki, dla swej rozrywki, przed sob***261; toczy***263; kaza***322;.
|